Jak wybrać stół do montażu szaf sterowniczych i elektrycznych? Poradnik.

Montaż szaf elektrycznych to długie godziny pracy manualnej, która wymaga dużej precyzji i skupienia oraz wzorowej organizacji. Bardzo często zadania związane ze składaniem rozdzielnic wykonywane są w pochylonej pozycji, gdy dostęp do płyty lub szafy jest utrudniony z uwagi na stopniowo powiększającą się liczbę zamontowanych urządzeń i wykonanych połączeń, kablowych. Na dłuższą metę jest to niekomfortowe dla montera, zwiększa ryzyko doznania urazu i znacznie spowalnia pracę. Dlatego niezwykle istotne jest wybranie odpowiedniego wyposażenia stanowiska pracy i właściwa organizacja przestrzeni roboczej w pomieszczeniu, w którym dokonywany jest montaż. Krótko mówiąc, prowizoryczne stanowisko zbite z palet nie wystarczy.

ELEMENT WYPOSAŻENIA	FUNKCJA
Stół do montażu szaf z rozsuwaną ramą i regulacją pochyłu oraz wysokości	wygodny montaż rozdzielnic w pozycji poziomej i pochylonej pod kątem, maksymalna ergonomia i elastyczność
Stelaż do montażu i transportu szaf z regulowanymi półkami (A-kształtny)	montaż rozdzielnic pod kątem, magazynowanie i transport rozdzielnic
Wózek do organizacji przewodów	transport i zarządzanie przewodami, zapobieganie plątaniu się przewodów, wygodne okablowanie rozdzielnic
System podawania przewodów (stojak do przewodów)	zarządzanie przewodami na bębnach, zapobieganie plątaniu się przewodów, wygodne okablowanie rozdzielnic
Stół montażowy z uchylnym blatem	montaż rozdzielnic na standardowym stole montażowym (w pozycji poziomej) z możliwością montażu pod kątem
Wózek narzędziowy	wygodne przechowywanie i organizacja narzędzi oraz komponentów
Mobilny magazynek na płyty montażowe i elementy obudowy	przechowywanie i transport podłużnych elementów rozdzielnic
Stół warsztatowy z akcesoriami	przygotowanie do prefabrykacji rozdzielnic, np. docinanie, wiercenie otworów; porządkowanie i składowanie narzędzi
Mobilna tablica perforowana z uchwytami	porządkowanie i składowanie narzędzi
Regały magazynowe	składowanie bębnów i kartonów z przewodami oraz komponentów do montażu rozdzielnic

 ^{Tabela zestawiająca elementy wyposażenia do montażu szaf, opracowanie Jabama}

Czym jest szafa sterownicza i szafa elektryczna?

Szafy sterownicze i elektryczne to specjalistyczne konstrukcje (zabudowana aparatura), które:

• umożliwiają organizację i uporządkowanie wszelkich urządzeń elektrycznych, elektronicznych i pneumatycznych (jak np. komponenty automatyki oraz układy sterowania). 
• chronią i zabezpieczają wszystkie elementy przed uszkodzeniami mechanicznymi oraz negatywnym wpływem czynników zewnętrznych, takich jak zanieczyszczenia, za niskie lub za wysokie temperatury, wilgoć. Dobrze wykonane szafy zabezpieczają aparaturę także przed niepożądanym dostępem ze strony osób trzecich. 

Szafy sterownicze stanowią ważny element systemów automatyki przemysłowej (istotne w dobie automatyzacji), ponieważ umożliwiają kontrolowanie pracy maszyn i urządzeń lub ich części i podzespołów oraz gromadzenie danych, w efekcie umożliwiając sterowanie procesami produkcyjnymi (na przykład w celu maksymalizowania wydajności i bezpieczeństwa) i kontrolę linii produkcyjnych. Zawierają elementy automatyki, takie jak sterowniki PLC, falowniki, przekaźniki, regulatory.

Szafy elektryczne mają za zadanie dystrybucję (rozdział) energii elektrycznej, czy zabezpieczenie obwodów przez przeciążeniem i zwarciami, a więc wyposażone są w różnego rodzaju wyłączniki, bezpieczniki, lub także przekaźniki różnicowoprądowe. Szafy elektryczne potrzebne są do wielu zastosowań, nie tylko w przemyśle, ale także w infrastrukturze użyteczności publicznej i mieszkalnej, mają więc szersze zastosowanie.

Z jakich elementów zbudowane są szafy sterownicze?

W dużym uproszczeniu, szafa składa się z wytrzymałej stalowej ramy, obudowy z drzwiami z zamkiem, płyty montażowej z urządzeniami i komponentami, oraz panelu sterującego, wyposażonego adekwatnie w odpowiednie przyciski, sygnalizatory, wyświetlacz. Na płycie montażowej montowane są szyny DIN i odpowiednio docięte koryta kablowe do zainstalowania urządzeń jak sterowniki PLC, falowniki, przekaźniki, włączniki, okablowanie, bezpieczniki, wyłączniki i wiele innych.

Jak wygląda przygotowanie do montażu szaf sterowniczych?

Produkcja szaf rozpoczyna się już na etapie przygotowania projektu i dobrania odpowiednich komponentów. Następnie następuje etap obróbki mechanicznej, która jest bardziej brudna i wymaga innego wyposażenia. Polega na wycinaniu otworów w obudowach i drzwiach, docinania pod wymiar elementów (jak koryta kablowe, szyny montażowe). Wszystkie te zadania generują dużą ilość zanieczyszczeń i wymagają elektronarzędzi. Dobrze wydzielić sobie odrębną przestrzeń roboczą o bardziej warsztatowym charakterze i oddzielić tę przestrzeń od miejsca montowania szaf. Najlepszym rozwiązaniem będzie wyposażenie takiej strefy roboczej lub oddzielnego warsztatu w solidny stół warsztatowy z oświetleniem, i kontenerami narzędziowymi, ścianką perforowaną. Dobrze zabezpieczyć blat takiego stołu warsztatowego gumą, która zminimalizuje ryzyko ewentualnych uszkodzeń poszczególnych elementów, jak ścianki obudowy.

Prefabrykacja szaf - precyzyjne łączenie komponentów.

Wszystkie przygotowane wcześniej i dobrane elementy należy następnie zmontować. Proces produkcji szafy elektrycznej nazywany jest prefabrykacją, lub potocznie tzw. "szyciem" szaf elektrycznych (między innymi z uwagi na wykorzystanie dużej liczby przewodów używanych do łączenia komponentów). W ramach prefabrykacji rozdzielnicy, elektromonter dokonuje instalacji wymaganych elementów na płycie montażowej, wykonuje połączenia, odpowiednio oznacza zarówno urządzenia jak i przewody. Gotową płytę montuje się w dobranej pod względem rozmiaru i właściwości obudowie i poddaje się testowaniu, które polega na sprawdzeniu połączeń i przeprowadzeniu testów funkcjonalnych.

Wybór odpowiedniego stelaża lub stołu monterskiego do prefabrykacji szaf elektrycznych

Instalacja oraz łączenie i okablowanie wszystkich elementów to precyzyjna praca manualna, która zdecydowanie wymaga specjalistycznego stołu monterskiego lub stelaża monterskiego, dostosowanego do specyficznych uwarunkowań montażu. O czym należy pamiętać wybierając taki produkt?

1. Ergonomia, wybierz stół lub stelaż, który będzie dedykowany do rodzaju wykonywanej pracy (w tym przypadku prefabrykacji szaf) i dopasowany do użytkownika (elektromontera), dzięki czemu zapewni odpowiedni komfort pracy i nie narazi montera na urazy i choroby zawodowe
2. Regulacja pochyłu i wysokości, wiąże się z ergonomią, ale przy montażu szaf elektrycznych ma duże znaczenie (warto więc to podkreślić), aby wygodnie ustawić płytę montażową przy pracy
3. Możliwość dopasowania do różnych rozmiarów płyt montażowych, obudów na danym stanowisku, dzięki czemu stanowisko będzie uniwersalne, a monter zyska niezbędną elastyczność wykonywania zadań
4. Mobilność, która zagwarantuje łatwe obracanie i przemieszczanie stołu lub stelaża z miejsca na miejsce
5. Możliwość zainstalowania dodatków, jak oświetlenie, uchwyty na monitory lub dokumenty, półki na narzędzia
6. Integracja z innymi elementami wyposażenia, jak wózki narzędziowe i systemy podawania przewodów
7. Niezawodność, postaw na sprawdzone rozwiązania dobrej jakości od renomowanych producentów

Jeżeli wyposażenie będzie spełniać powyższe kryteria, to znacznie przyspieszy szycie szaf, ułatwi precyzyjne działanie, czy zachowanie porządku w miejscu pracy.

Stół do montażu szaf sterowniczych z rozsuwaną ramą

Bardzo dobre rozwiązanie stanowią specjalistyczne stoły montażowe, zaprojektowane z myślą o wygodnej prefabrykacji szaf sterowniczych i elektrycznych. Tego typu stoły bazują na wytrzymałej stalowej konstrukcji, a zamiast blatu mają specjalną ramę roboczą (która powinna być pokryta zabezpieczającym materiałem, jak guma). Płyta montażowa lub szafa mocowana jest do ramy regulowanymi dociskami. Istotną cechą jest możliwość regulacji kąta nachylenia ramy roboczej z przymocowaną płytą, dzięki temu można montować na płasko w pozycji poziomej, lub pod skosem, w zależności jaka pozycja jest bardziej wygodna i potrzebna. 

Przykładem takiego rozwiązania są innowacyjne stoły do montażu szaf sterowniczych produkowane przez firmę Jabama, które zaprojektowano w ścisłej współpracy z firmami zajmującymi się szyciem szaf na co dzień, dostępne zarówno w wersji z ręczną jak i elektryczną regulacją. Dzięki dostosowanej konstrukcji, stoły monterskie mają płynną regulację wysokości oraz regulację pochyłu z szerokim zakresem (od 0 do 60/80/90 stopni, w zależności od wersji). Dodatkową zaletą stołów montażowych Jabama jest możliwość regulacji powierzchni roboczej dzięki wysuwanym ramionom stołu na specjalnych ruchomych profilach - daje to możliwość dostosowania wielkości powierzchni roboczej do montowanego elementu, dzięki czemu można montować płyty i szafy o różnych rozmiarach (zarówno różnej powierzchni jak i głębokości dzięki regulacji wsuwek z zaciskami) na jednym stanowisku roboczym. Stoły do montażu szaf są wyposażone w zestaw kół, co z kolei umożliwia łatwe przesuwanie i obracanie stołu, przez co pracownik uzyskuje lepszy dostęp do szafy i nie musi za często chodzić dookoła stołu. Mobilność stołu ułatwia także organizację i reorganizację przestrzeni roboczej.

Dodatki pomagające zorganizować pracę przy szyciu szaf.

Istotnym autem tych stołów monterskich jest także ich modułowy charakter i możliwość dokonywania niestandardowych zmian w projekcie stanowiska - Jabama umożliwia wybór i instalację przydatnych akcesoriów, takich jak między innymi: 

• oświetlenie górne, szczególnie istotne w przypadku niewystarczającego oświetlenia sufitowego i oddalenia stanowiska od okien
• listwa zasilająca lub instalacja elektryczna i pneumatyczna, która umożliwia podłączenie elektronarzędzi i innych akcesoriów jak sprężone powietrze
• uchwyty na monitor (i inne akcesoria PC) lub na dokumenty, żeby wyświetlić projekt szafy lub schematy
• dodatkowe półki do odkładania i organizacji narzędzi, które pomagają zachować porządek na stanowisku

Dzięki dodatkom możesz łatwo przygotować stanowisko do składania szaf i rozdzielnic, tracisz znacznie mniej czasu na szukanie części i narzędzi oraz na porządki, bo dzięki akcesoriom redukujesz ryzyko zrobienia absolutnego bałaganu w trakcie pracy.

Dodatkowa elektryczna regulacja w stołach monterskich z uchylną ramą

Największy komfort pracy gwarantują stoły do montażu z elektryczną regulacją wysokości i kąta nachylenia ramy roboczej. Jest to szczególnie istotne w przypadku, gdy prefabrykacja wymaga częstych zmian położenia ramy. Dzięki łatwej regulacji wysokości, można wykonywać część zadań w pozycji siedzącej, z zachowaniem zasad ergonomii, co jest dodatkowym atutem. Wystarczy nacisnąć przycisk na pilocie, aby dokonać regulacji, która w stołach Jabama odbywa się na wytrzymałych przemysłowych kolumnach elektrycznych (wysokość) i dopasowanych do konstrukcji stelaża siłownikach (pochył).

Jaką wersję stołu monterskiego z regulowaną ramą wybrać?

Jeżeli Twoja firma zajmuje się prefabrykacją szaf sterowniczych na co dzień i jest to istotna część procesów produkcyjnych, warto zainwestować w specjalistyczny stół roboczy. Wersja stanowiska z rozsuwaną ramą z ręczną regulacją wysokości i pochyłu jest dostępna w rozsądnej cenie i znacząco wpłynie na poprawę wydajności montażu szaf - będzie to więc inwestycja, która szybko się spłaci i przełoży się na zadowolenie monterów. Jeżeli dysponujesz większym budżetem, warto zastanowić się nad zakupem stołu montażowego z elektryczną regulacją, która jest szybsza i umożliwia sprawniejsze działanie. Stół w wersji z elektryczną regulacją może być także doposażony w szereg dodatków, które znacznie ułatwią organizację pracy, umożliwią utrzymanie porządku i łatwiejsze składowanie narzędzi i komponentów. Jest to dodatkowy atut, niezwykle istotny jeżeli Twoim celem jest jak największa optymalizacja montażu.

Standardowe stoły montażowe z uchylnym blatem, alternatywa dla stołów z uchylną ramą.

Jeżeli poszukujesz mniej wyspecjalizowanego stanowiska, które będzie mogło pełnić także funkcję standardowego stołu warsztatowego i jednocześnie stanowiska montażu szaf elektrycznych, warto rozważyć zakup stołu montażowego z uchylnym blatem. Taki stół zachowuje wszystkie funkcjonalności standardowego stołu (prostokątny blat z płyty), ma możliwość montażu szerokiej gamy dodatków, można na nim wykonywać uniwersalne zadania. Jednocześnie w razie potrzeby można zmienić pochył blatu, aby ułatwić montaż rozdzielnic. Blat można dodatkowo dostosować poprzez zabezpieczenie przedniej krawędzi kątownikiem, który zapobiegnie zsuwaniu się płyty montażowej, może być także zabezpieczony dodatkowo gumą lub blachą, która ochroni stół i komponenty przed uszkodzeniami mechanicznymi. Jabama oferuje takie stoły w różnych rozmiarach i wariantach, z możliwością dopasowania akcesoriów i wyboru rodzaju konfiguracji: w naszej ofercie znajdują się zarówno tańsze modele z płynną ręczną regulacją wysokości i pochyłu blatu, oraz bardziej rozbudowane stoły robocze z elektryczną regulacją wysokości lub blatu.

Stelaże do montażu szaf elektrycznych

Jeszcze innym, alternatywnym rozwiązaniem, może być wykorzystanie stelaża do montażu szaf elektrycznych. Jest to rodzaj specjalistycznego mobilnego stanowiska na metalowej konstrukcji z profili w kształcie litery A. Stelaż wyposażony jest w specjalnie dopasowane półki różnej długości, które można regulować i mocować na różnych wysokościach. Półki wyłożone są zabezpieczającą gumą i mocowane są pod kątem, dzięki czemu montowana płyta lub szafa opiera się na pochyłej konstrukcji stelaża. Prefabrykacja szaf na stelażu w pozycji stojącej jest bardzo wygodna. Taka mobilna stacja montażowa może być także wykorzystana jako mobilny magazyn, lub wózek do transportowania złożonych szaf, dzięki czemu usprawnia produkcję i ułatwia zorganizowanie przestrzeni produkcyjnej.

Zakup mobilnego stelaża do montażu szaf elektrycznych równocześnie z zakupem standardowego stołu montażowego z płaskim blatem może stanowić dobre i ekonomiczne rozwiązanie, które umożliwi szycie szaf w pozycji poziomej i w pochyle, w zależności od tego gdzie położy się szafę (choć trzeba będzie ją przekładać).

Jak ułatwić organizację przewodów podczas prefabrykacji szaf sterowniczych?

Jednym z kluczowych problemów przy montażu szaf jest dobra organizacja kabli i skuteczny system podawania przewodów, w zależności od tego czy pakowane są one w folii, w pudełkach czy nawijane na bębnach. Jabama oferuje gotowe rozwiązania do organizacji okablowania, jak specjalistyczne wózki na kable, z dyspenserami przewodów. Bębny z przewodami można mocować na specjalnych regulowanych rolkach, a pudełka lub foliowe opakowania można przed włożeniem w dyspensery położyć na przeznaczonych do tego półkach.  Oprócz tego w naszej ofercie są systemy podawania przewodów w formie mobilnych stojaków dostosowanych do stołów montażowych z rozsuwaną ramą, które wyposażone są w regulowane rolki do powieszenia i zablokowania w stałej pozycji bębnów z kablami. Tak przygotowane przewody, umieszczone powyżej stołu montażowego, można łatwo rozwijać i porządkować (będą się mniej plątać), co znacznie ułatwia okablowanie i łączenie komponentów na płycie.

Inne rozwiązania, które ułatwią organizację stanowiska do montażu szaf.

Podczas szycia szaf siłą rzeczy korzysta się z wielu narzędzi, urządzeń, komponentów i kilometrów przewodów. Każda szafa powinna być uporządkowana, a porządek wymaga dobrej organizacji stanowiska roboczego. Chaos i bałagan są wrogami montera, komplikują życie i zmniejszają wydajność - podkreśli to każdy ekspert. Organizując miejsce pracy warto pamiętać o następujących kwestiach:

• wydziel do montażu odpowiednio dużą przestrzeń warsztatu, zadbaj o to, żeby zmieściły się wszystkie niezbędne elementy wyposażenia i narzędzia, wyeliminuj konieczność przeciskania się między meblami warsztatowymi
• nie rób z miejsca pracy graciarni, zadbaj o to, żeby znajdowały się w nim jedynie potrzebne przy pracy przedmioty
• zadbaj o dobór właściwych narzędzi i zaplanuj ich rozmieszczenie, niech narzędzia, których używasz najczęściej zawsze będą pod ręką
• nie rób bałaganu na stanowisku pracy, odkładaj narzędzia na miejsce i pamiętaj o sprzątaniu
• zapoznaj się z zasadami lean management, które pomogą w dobrej organizacji stanowiska pracy: jest na to system, ktoś to już przerobił i opracował, możesz z tego skorzystać

Jakie elementy wyposażenia pomogą w zachowaniu porządku?

Na pewno warto zaopatrzyć miejsce pracy w solidny wózek narzędziowy, z odpowiednią liczbą szuflad na ręczne narzędzia. Niektóre wózki warsztatowe, w tym te produkowane przez Jabama, mają dodatkowy roboczy blat, na którym można bezpiecznie odłożyć elementy potrzebne przy montażu. Dobrze jest również zadbać o wyposażenie warsztatu w szafy warsztatowe (z półkami lub szufladami, jeśli potrzebujesz więcej miejsca na elementy). Regały do odkładania bębnów i pudeł z kablami też będą dobrym krokiem w kierunku uporządkowania warsztatu. Ciekawym elementem wyposażenia są wózki z tablicą perforowaną, na której można zamontować uchwyty na często używane narzędzia. Dzięki temu zawsze masz pod ręką ulubioną wkrętarkę. 

Z rozwiązań bardziej specjalistycznych, warto pomyśleć o wózkach i stojakach na większe elementy montowanych szaf, jak płyty montażowe, ścianki obudowy, czy drzwiczki. Oferujemy wózki w różnych konfiguracjach, w których można składować i transportować takie podłużne elementy, co znacznie ułatwia pracę montera.

Jeżeli Twoim zdaniem dostępne w standardowej ofercie różnych producentów rozwiązania nie do końca pasują do Twojego miejsca pracy, warto zapytać o możliwość uwzględnienia modyfikacji lub wykonania niestandardowych wersji. Renomowany producent będzie w stanie przeprojektować istniejące projekty, lub zaprojektować zupełnie nowe rozwiązania w 100% dopasowane do indywidualnych potrzeb użytkownika.

Podsumowanie. Idealnie zaopatrzone stanowisko do montażu szaf sterowniczych.

Prefabrykacja szaf sterowniczych i elektrycznych jest ważną częścią procesów produkcyjnych wielu firm, szczególnie tych zajmujących się automatyką lub produkcją rozdzielnic elektrycznych. Aby wykonywać te zadania skutecznie, należy pamiętać o dobrej organizacji pracy i wybrać odpowiednie ergonomiczne wyposażenie. Najlepszym rozwiązaniem będzie zakup stołu do montażu szaf z rozsuwaną ramą i regulacją pochyłu oraz wysokości. Dostępne są wersje ekonomiczne oraz "na wypasie", w zależności od potrzeb i budżetu danego odbiorcy, przy czym wszystkie warianty znacząco poprawią pracę warsztatu. Dzięki wózkom narzędziowym, czy mobilnym magazynkom, o wiele łatwiej zachować porządek na miejscu pracy. Z kolei wózki na kable, lub systemy podawania przewodów znacząco ułatwią zarządzanie przewodami przy szyciu szaf. Wszystkie opisane powyżej rozwiązania dostępne są w kompleksowej ofercie Jabama, producenta który współpracuje z monterami szaf sterowniczych od wielu lat, a oferowany przez Jabamę sprzęt spełnia wymagania w zakresie ergonomii, funkcjonalności i jakości wykonania.